Menu Chiudi

(VIST) ……C’ PENZ FRANGISCH SP’TAZZ

Ai timb d’ C’culazz (1)
la fatich c’ facëv pi v’razz,
mo ëj tutt nu ‘ndrallazz:    
c’ sbarazz e c’ scett jind-u sgarràzz! (2) Buttigghj, tazz e pupazz
cucin,salott e matarazz:
tutt c’ fëj a p’tazz,
tand c’ penz Frangisch sp’tazz!(3)
<<<>>>
‘Na vol’t…che b’llezz!
Jind-a l’arij ër tutt n’olezz, (4)
p’ nu poch d’ f’nezz e tanda naturalezz
la chjamav’n “nn’ttezz”. (5)

Gosc’… che tr’stezz!
Sim arr’vët proprj a-la fezz, (6)
ëj tutt ‘na sc’ch’fezz,
p’ quess la chjam’n “mmunnezz”. (7)
<<<>>>
Quann stav’n i scugnizz
che sciucav’n ‘mmizza-mmizz,
tutt la terr ër sanizz (8)
e no-sc’ttav’n cos fattizz.

C’ n’ sonn scjut tutt d’ acizz: (9)
a-mma pagà pur “u pizz”, (10)
o fann tutt pizz-pizz,
pr’m che ‘nderr c’ pulizz.
<<<>>>
‘Stu fumir a-la natur no-l’ ‘ngozz… (11)
dic’ u cil: p’ st’ arjia trùv’d ji v’ strozz!
dic’ u mër: qua l’ acqu ëj tutt-a zozz! (12)
dic’ la terr: cch’jù d’ tand ji no-pozz!

Quann stev’n trainedd e carrozz
la terr no-n-ër accussì pastrozz,
la gend ër cchjù rozz
ma c’accund’n’dëv d’ poch stozz.
<<<>>>
Cuss ëj n’affër che puzz,
ëj nu munn d’ pastruzz,
c’ accundend sol u kannaruzz (13)
e c’ enghj tutt d’ calc’struzz.

Frangisch d’cëv: “Chëp d’ stuzz,
s’ l’ s’m’nuzz d’vend’n furm’ddùzz!” (14)
Quann c’ penz m’ vën u s’gghjuzz, (15)
avev raggion: c’ stëj da tr’mà suzz-suzz! (16)

Michele Delli Santi ’49     Vieste, 22-01 2008
Note: (1):Vecchio detto viestano: “P’ manganz d’omn dabbën, fec’r sin’ch a C’culazz (povero fesso, pari loro).
(2):sgarràzz=crepaccio.Ad litt.= discarica a cielo aperto.
(3):Frangisch sp’tazz=”netturbino” viestano nei primi decenni del 1900.
(4):olezz=olezzo=profumo di fiori ed erba, profumo di primavera nell’ aria.
(5):nn’ttezz=nettezza (fino al decennio passato l’ odierna “immondizia” si chiamava “nettezza urbana”.
(6): fezz=fezza=toccato il fondo cioè il fecciume.
(7): “mmunnezz”= immondizia, da immondo, cosa immonda, sporcizia, roba sudicia.
(8): sanizz= terreno allo stato naturale, sano, non arato.
(9): d’ acizz= d’acido, guastato.
(10): pizz= pizzo= pagare il pizzo; gerg. merid.: tangente estorta dalle organizzazioni camorristiche.
(11): ‘Stu fumir… no-l’ ‘ngozz = Questo letame (che esala vapori) alla natura non va giù.
(12): zozz= Sozza, inquinata.
(13): kannaruzz= gola.
(14): furm’ ddùzz= stoppino, cosa di poco valore, insignificante.
(15): s’gghjuzz= singhiozzo, spasmo del diaframma accompagnato da un caratteristico suono stridulo.
(16): tr’mà suzz-suzz= tremare tutto intero, avere tanta paura.